Mục lục
Tỉnh Bắc Kạn nằm hoàn toàn trong vành đai nhiệt đới khu vực gió mùa Đông Nam Á. Với vị trí này, khí hậu Bắc Kạn có sự phân hóa theo mùa rõ rệt. Trong bài viết này, hãy cùng Kênh thời tiết tìm hiểu sâu hơn về đặc điểm khí hậu Bắc Kạn cũng như điều kiện tự nhiên của vùng đất này nhé.
Vị trí địa lý ảnh hưởng như thế nào đến đặc điểm khí hậu Bắc Kạn?
Bắc Kạn là tỉnh miền núi nằm ở trung tâm nội địa vùng Đông Bắc Bộ, phía Bắc giáp với tỉnh Cao Bằng, phía Đông tiếp giáp tỉnh Lạng Sơn, phía Nam giáp tỉnh Thái Nguyên và phía Tây giáp tỉnh Tuyên Quang.
Hiện tỉnh Bắc Kạn có diện tích là 4.859,96 km² với 8 đơn vị hành chính, trong đó có 1 thành phố và 7 huyện với 108 xã, phường, thị trấn.
Thành phố Bắc Kạn là trung tâm kinh tế – chính trị của tỉnh, cách Thủ đô Hà Nội 170km theo đường Quốc lộ 3. Khoảng cách từ tỉnh Bắc Kạn đến cửa khẩu Tân Thanh và cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị – tỉnh Lạng Sơn khoảng 200km, từ Bắc Kạn di chuyển đến sân bay quốc tế Nội Bài (Hà Nội) và cảng Hải Phòng khoảng 200km.
Do đó việc trao đổi hàng hóa từ Bắc Kạn đến các tỉnh, thành phố lân cận là khá thuận tiện. Quốc lộ 3 nối từ Thủ đô đến cửa khẩu Tà Lùng ( tỉnh Cao Bằng) hiện được cải tạo. Đặc biệt, tuyến đường Thái Nguyên – Chợ Mới chuẩn bị đưa vào sử dụng, tạo điều kiện thuận lợi giao thương hàng hóa.
Do ảnh hưởng của vị trí địa lý nên thời tiết Bắc Kạn có những nét đặc trưng của khí hậu nhiệt đới gió mùa.
Các đặc điểm khí hậu Bắc Kạn
Bắc Kạn nằm trong vành đai nhiệt đới khu vực gió mùa Đông Nam Á. Ở vị trí này, khí hậu của tỉnh có sự phân hóa theo mùa rõ rệt. Đặc điểm khí hậu Bắc Kạn mùa mưa nóng ẩm từ tháng 5 tới tháng 10, chiếm 70 đến 80% lượng mưa cả năm. Mùa khô bắt đầu từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, lượng mưa chỉ chiếm khoảng 20 đến 25% lượng mưa trong năm, tháng 12 là tháng có lượng mưa ít nhất.
Bắc Kạn là tỉnh có lượng mưa thấp so với các tỉnh vùng Đông Bắc là do bị che chắn bởi cánh cung Ngân Sơn phía Đông Bắc và cánh cung Sông Gâm phía Tây Nam.
Nhiệt độ trung bình hàng năm tại Bắc Kạn từ 20 – 220C, nhiệt độ thấp tuyệt đối -0,1oC ở thị xã Bắc Kạn, -0,6oC ở huyện Ba Bể và -2oC ở huyện Ngân Sơn, gây băng giá ảnh hưởng rất lớn đến đời sống chăn nuôi và trồng trọt. Độ ẩm trung bình toàn tỉnh là 84%.
Do nằm giữa hai cánh cung miền Đông Bắc nên Bắc Kạn chịu ảnh hưởng mạnh của khí hậu lục địa châu Á. Thời tiết lạnh về mùa đông, nhờ có các dãy núi che chắn nên ít bị ảnh hưởng mưa bão về mùa hè..
Bên cạnh những thuận lợi, Bắc Kạn cũng gặp nhiều khó khăn về khí hậu như mưa đá. sương muối, gió lốc… làm ảnh hưởng đến đời sống người dân.
Những điều kiện tự nhiên của tỉnh Bắc Kạn
Địa hình Bắc Kạn
Bắc Kạn có địa hình bị chi phối bởi các dãy núi cánh cung quay lưng về phía đông xen lẫn với những thung lũng.
Có thể chia tỉnh Bắc Kạn thành 3 khu vực địa hình như sau:
+ Khu vực phía Tây: Là các núi cao, gồm các mạch núi chạy theo hướng cánh cung Tây Bắc – Đông Nam. Dãy núi Phia Biooc là dãy cao nhất với độ cao 1.578 m. Khu vực này thuận lợi để phát triển du lịch.
+ Khu vực phía Đông: Khu vực này sừng sững những dãy núi kéo dài tít tắp của vòng cung Ngân Sơn. Hệ thống dãy núi thuộc cánh cung Ngân Sơn chạy theo hướng Bắc – Nam mở rộng thung lũng theo hướng Đông – Bắc. Khu vực này thuận lợi phát triển lâm nghiệp.
+ Khu vực trung tâm: Nằm giữa một bên là dãy núi cao thuộc cánh cung Ngân Sơn phía Đông, một bên là cánh cung Sông Gâm, nên khu vực này có địa hình thấp, nằm dọc thung lũng sông Cầu. Đặc điểm khí hậu Bắc Kạn tại khu vực trung tâm thích hợp phát triển nông nghiệp, giao thông.
Nhìn chung, địa hình tỉnh Bắc Kạn có nhiều tiềm năng phát triển ngành công nghiệp khai thác, sản xuất vật liệu xây dựng. Tuy nhiên, địa hình bị chia cắt phức tạp cũng gặp nhiều khó khăn cho việc đi lại, gây trở ngại lớn tới trao đổi hàng hóa giữa các khu vực trong tỉnh.
Hệ thống núi phía Đông là vùng cuối của cánh cung Ngân Sơn có địa hình hiểm trở, thường xuyên xảy ra lũ quét, dân cư thưa thớt, không có các thung lũng phù sa rộng, nên việc phát triển nông nghiệp khó khăn.
Hệ thống sông ngòi
Là tỉnh miền núi nhưng Bắc Kạn có hệ thống mạng lưới sông ngòi tương đối phong phú. Đa số là các nhánh thượng nguồn với đặc điểm là ngắn, dốc, thủy chế thất thường. Bắc Kạn là đầu nguồn của 5 con sông lớn vùng Đông Bắc là sông Cầu, sông Lô, sông Gâm, sông Kỳ Cùng và sông Bằng.
Ngoài hệ thống sông ngòi đa dạng, tỉnh còn nổi tiếng với hồ Ba Bể thuộc xã Nam Mẫu – huyện Ba Bể. Đây là một trong những hồ kiến tạo đẹp và lớn nhất nước ta, được hình thành từ một vùng đá vôi bị sụt xuống. Mặt hồ có diện tích khoảng 500ha, là nơi hợp lưu của ba con sông gồm sông Ta Han, Nam Cương và Cho Leng.
Hiện Hồ Ba Bể đã được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia (năm 1996) và xếp hạng là di tích danh thắng Quốc gia đặc biệt vào năm 2012. Nếu đến Bắc Kạn và được thời tiết huyện Ba Bể ủng hộ, hãy ghé hồ Ba Bể để được đắm mình trong cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp và thưởng thức những món ăn truyền thống của đồng bào nơi đây nhé.
Tài nguyên thiên nhiên
Tỉnh Bắc Kạn có nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú và tiềm năng phát triển về rừng. Đặc biệt là các khu rừng nguyên sinh với hệ thống động thực vật đa dạng. Diện tích rừng tự nhiên của Bắc Kạn được xếp vào loại lớn nhất trong các tỉnh của khu vực (95,3% diện tích).
Đất đai của tỉnh cũng tương đối màu mỡ, nhiều nơi tầng đất dày, đất vùng đồi núi có lượng mùn cao. Rất thích hợp cho sản xuất nông cây lâm nghiệp, cây ăn quả và phục hồi rừng.
Bên cạnh đó, đặc điểm khí hậu Bắc Kạn cũng được xem là yếu tố thuận lợi để phát triển trồng trọt và chăn nuôi. Đặc biệt là các loại cây công nghiệp và chăn nuôi gia súc. Đây là lợi thế để tập trung phát triển nền nông nghiệp sinh thái, tạo ra các sản phẩm nông nghiệp phục vụ tiêu dùng và xuất khẩu.
Trên đây là những thông tin chi tiết về đặc điểm khí hậu Bắc Kạn cũng như điều kiện tự nhiên của vùng đất này. Hy vọng bài viết trên của Kênh thời tiết sẽ mang lại những kiến thức thú vị cho bạn.
