Hiện tượng nước biển dâng và những hậu quả khôn lường

Việc nước biển dâng cao đang là một trong những hậu quả rất lớn trong quá trình biến đổi khí hậu.Trong khoảng từ những năm 2000 tới 2015 mực nước biển của địa cầu đã tăng gấp đôi từ 1.4 mm/năm lên đến 3.6 mm/năm theo số liệu thống kê của Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA). Ở bài viết này dự báo thời tiết sẽ cho các bạn biết thêm về hiện tượng nước biển dâng và những hậu quả kéo theo của nó. 

Nước biển dâng cao – một trong những mối đe dọa đến hành tinh

Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia đã phỏng đoán rằng, trong đầu thế kỷ tới, chiều cao mực nước biển sẽ có thể sẽ cao lên ít nhất khoảng 32 cm so với mực nước biển được đo vào năm 2000. Bên cạnh đó, Liên Hợp Quốc được Ủy ban Liên chính phủ về Biến Đổi Khí Hậu dự tính rằng vào năm 2100, mực nước biển dâng lên tới 63 cm.

Khi vừa nghe thì tưởng chừng nó rất là nhỏ. Tuy nhiên, suy xét cẩn thận thì nếu mực nước biển tăng đến mức này, nó có thể tàn phá địa cầu ở một mức độ khó lường với hàng tỷ tấn nước nhấn chìm rất nhiều thành phố cũng như thảm thực vật.

Nước biển dâng
Nước biển dâng

Theo tạp chí Nature Communications được xuất bản vào năm 2019 với một nghiên cứu thực tế, vào năm 2100 sẽ có khoảng hơn 250 triệu người ở khắp trải khắp các châu lục có thể bị ” liên lụy trực tiếp”. Đáng chú ý rằng, một số thành phố, tiểu bang, hay thậm chí là cả một quốc gia trên thế giới có thể hoàn toàn có thể bị nhấn chìm do mực nước biển dâng cao.

Không những thế, nguy cơ lũ lụt do nước dâng do biến đổi khí hậu có khả năng gia tăng do cộng thêm của các yếu tố khác như địa chất nâng, biến đổi đất, lún đất, thủy triều và triều cường, đặc biệt là hiện tượng lún đất do hai nhóm yếu tố:

  • Nguyên nhân tự nhiên như: chuyển dịch các mảng kiến ​​tạo, quá trình bóp chặt của các trầm tích trẻ, vận động tân kiến ​​tạo, quá trình xói mòn và bồi tụ bề mặt địa hình
  • Các nhóm do con người tạo ra: chẳng hạn như khai thác quá nhiều nước ngầm, quá trình phát triển đô thị hóa làm tăng sức ép lên đất, chấn động từ các quá trình giao thông và thương mại.

Vấn đề nước biển dâng cao ở Việt Nam

Ở Việt Nam, khu vực Đồng Bằng sông Cửu Long là vùng có tỷ lệ ngập lụt rất cao. Mực nước biển dâng chỉ cần khoảng 80 cm thì khoảng ⅓ diện tích vùng đất này sẽ bị ngập lụt. Không những thế các tỉnh như Cà Mau hay Kiên Giang cũng có nguy cơ ngập lụt rất cao.

Đối với khu vực Thành Phố Hồ Chí Minh thì khi nước biển dâng cao khoảng 0,8 m thì  sẽ có khoảng ⅕ diện tích bị ngập lụt. Bình Tân và Thủ Đức là hai quận có địa hình thấp trên địa bàn nên tỷ lệ ngập lụt cao nhất tới khoảng 80% và 65%.

Nước biển dâng cao
Nước biển dâng cao

Về phía miền Bắc nước ta, Quảng Ninh và các tỉnh ven biển cũng như là địa phận của đồng bằng sông Hồng thì đều có nguy cơ ngập lụt lên tới 10% diện tích. Trong đó Thái Bình và Nam Định có nguy cơ ngập nước cao nhất do hiện tượng nước biển dâng cao.

Các nước trên thế giới đối mặt với thảm họa nước biển dâng

Maldives, một quốc gia có lãnh thổ là các hòn đảo. Theo Liên minh các nhà khoa học (UCS), lãnh địa Maldives bao gồm 1.200 đảo san hô lớn nhỏ khác nhau và là nơi cư trú của hơn 540.000 người. Đây có thể sẽ là quốc gia đầu tiên bị ảnh hưởng bởi mực nước biển dâng vì nó chỉ  cao hơn mực nước biển trung bình 1 mét.Họ dự đoán rằng Maldives sẽ mất khoảng 77% địa phần đất đai vào năm 2100.

Một quốc gia khác có độ cao trung bình cực thấp chỉ 1,8 m so với mực nước biển cũng sẽ phải chịu tình trạng tương tự, theo A 2016. Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Environmental Research Letters, mực nước biển dâng cao đã dẫn đến sự biến mất của ít nhất 5 loài động vật từ “rạn san hô thực” từng thuộc quần đảo Solomon.

Nước biển dâng mạnh
Nước biển dâng mạnh

Ngoài ra, các quốc gia đông dân cũng có khả năng bị ảnh hưởng bởi biển. Những thay đổi ở mức độ bao gồm Trung Quốc với 43 triệu người sống ở các khu vực ven biển, Bangladesh nơi có 32 triệu người sẽ gặp rủi ro, hoặc Ấn Độ với 27 triệu.

Nhiều thành phố lớn trên hành tinh có nguy cơ bị ngập lụt rất nghiêm trọng, trong đó có thủ đô Jakarta của Indonesia, lâu nay được mệnh danh là “Thành phố” đang chìm nhanh chóng. Thành phố trên thế giới ”với tốc độ sụt lún trung bình hàng năm từ 5 đến 10 cm do xói mòn. Kết hợp với mực nước biển dâng cao, điều này đã trở thành công thức dẫn đến thảm họa.

Không chỉ Jakarta mà hơn thế nữa là một số thành phố khác như Dhaka, Bangladesh (dân số 22,4 triệu); Lagos, Nigeria (dân số 15,3 triệu); o Bangkok, Thái Lan (dân số 9 triệu) cũng có thể bị nhấn chìm hoàn toàn, hoặc hầu hết các khu vực dưới biển có thể không được sử dụng. Khi mực nước biển dâng cao, quốc gia nào sẽ biến mất trước? Đường phố ngập trong một khu dân cư nghèo ở trung tâm Jakarta

Các hành động để ngăn chặn nước biển dâng.

Ứng phó và thích ứng với nước biển dâng ở các nước. Nhìn chung, tùy theo trình độ phát triển và tình hình thực tế khác nhau mà các nước có phương án lựa chọn các giải pháp cụ thể hoặc kết hợp các giải pháp  tối ưu để thích ứng với nước biển dâng do biến đổi khí hậu Tuy nhiên, trong cách tiếp cận, các khả năng thích ứng được chia thành 3 nhóm chính:

Các biện pháp bảo vệ: Bao gồm các giải pháp bảo vệ “cứng” và  “mềm”, trong đó các giải pháp bảo vệ cứng tập trung vào các xâm nhập vật lý, các giải pháp kỹ thuật để xây dựng cơ sở hạ tầng như ví dụ như việc đắp đê, cải tạo đê, bờ sông, kè biển, xây  đập ngăn mặn hoặc kênh để kiểm soát lũ lụt … trong khi các biện pháp được nới lỏng vào năm tập trung vào các giải pháp thích ứng dựa trên hệ sinh thái, chẳng hạn như tăng cường rừng phòng hộ ven biển, đầu tư vào đất ngập nước, bổ sung đất cho bãi biển, cải tạo cồn cát ven biển,..

Những biện pháp thích ứng: Các biện pháp này nhấn mạnh đầu tư để cải thiện cơ sở hạ tầng, thay đổi tập quán nông nghiệp và về việc điều chỉnh các chính sách quản lý, bao gồm cả các phương pháp lập kế hoạch kỳ hạn. Xây dựng định mức, sử dụng đất, thay đổi chỉ tiêu bảo vệ môi trường… nhằm giảm tính dễ bị tổn thương, nâng cao khả năng thích ứng của cộng đồng và sống chung với lũ trước tác động của biến đổi khí hậu và nước biển dâng.

Biện pháp tái định cư: lựa chọn cuối cùng khi nước biển dâng mà không hợp lý điều kiện để gặp anh ta là biện pháp tái định cư và rút lui sâu trên lục địa.Đây là một lựa chọn để tránh ảnh hưởng của  nước biển dâng thông qua việc tái định cư, di dời nhà ở và cơ sở hạ tầng ra khỏi khu vực dễ bị lũ lụt, bao gồm cả việc di cư vào đất liền vùng đất ngập nước.