Đặc điểm khí hậu của châu Phi là gì?

Châu Phi được biết đến là châu lục có khí hậu nóng quanh năm, nền kinh tế lại kém phát triển. Một trong những yếu tố ảnh hưởng đến nơi đây là khí hậu châu Phi. Vậy đặc điểm khí hậu của châu Phi là gì, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thử thông qua bài viết dưới đây nhé!

Vị trí địa lý của lục địa Châu Phi

Châu Phi là một châu lục lớn với vị trí địa lý quan trọng, là châu lục lớn thứ ba trên thế giới, chỉ đứng sau châu Á và châu Mỹ. Châu Phi có diện tích lãnh thổ trên 30 triệu km2, đa số diện tích châu Phi nằm giữa chí tuyến Bắc và chí tuyến Nam. Châu Phi có đường xích đạo đi qua, gây nắng nóng gay gắt, điều này đã góp phần hình thành nên đặc điểm khí hậu của Châu Phi trở nên khắc nghiệt, cũng như hạn chế sự phát triển kinh tế của khu vực.

Vị trí địa lý của Châu Phi
Vị trí địa lý của Châu Phi

Châu Phi được bao bọc quanh các đại dương bao la và bờ biển rộng lớn: Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương, Địa Trung Hải, Biển Đỏ. Phía đông bắc tiếp giáp với châu Á và được nối liền với châu Á thông qua eo đất Xuy – ê thông qua Địa Trung Hải với Biển Đỏ.

Châu Phi có tọa độ địa lý nằm trong khoảng từ 34oB đến 34oN, phía Bắc giáp với Địa Trung Hải, phía Đông Bắc giáp với biển Đỏ và châu Á, phía Đông Nam giáp với Ấn Độ Dương, phía Tây giáp với với Đại Tây Dương.

Đường bờ biển ít bị chia cắt, rất ít các vịnh biển, biển đảo và các đảo lớn, trong đó, hai đảo lớn nhất phải nhắc đến là đảo Ma-đa-ga-xca và bán đảo Xô-ma-lit.

Đặc điểm khí hậu của Châu Phi là gì?

Châu Phi là một châu lục có địa hình tương đối cao, tòa bộ châu lục được xem như là một cao nguyên khổng lồ, trên có các bồn địa lớn.

Vì có vị trí nằm trong vòng đai nhiệt đới, với diện tích rộng, không có biển ăn sâu vào đất liền, nên đặc điểm khí hậu châu Phi là khô và nóng bậc nhất thế giới.

Đặc điểm nổi bật của khí hậu châu Phi là nóng, nhiệt độ trung bình năm trên 20oC, thời tiết ổn định. Lượng mưa ở châu Phi có đặc điểm là tương đối ít và có thể giảm dần về phía hai chí tuyến, từ đó hình thành những hoang mạc lớn, lan ra sát biển.

Châu Phi là lục địa nóng nhất trên trái đất, vùng đất khô cằn và sa mạc chiếm 60% toàn bộ diện tích.

Ở độ cao mà cao hơn độ cao trung bình của lục địa châu phi, có nhiệt độ vừa phải hơn. Đặc điểm khí hậu của châu Phi vào mùa đông thường ôn hòa, với một chút tuyết nhẹ trên đồi và núi.

Đặc điểm khí hậu của Châu Phi
Đặc điểm khí hậu của Châu Phi

Phần phía bắc chủ yếu là sa mạc hoặc khô cằn, trong khi khu vực miền trung và miền nam có các khu vực với thảo nguyên và rừng rậm dày đặc.

Sa mạc Sahara, bao gồm các sa mạc vệ tinh, là sa mạc nóng nhất, nhiệt độ của nó cao hơn 37oC. Phía nam Sahara, tình trạng hạn hán hàng năm và mưa dưới mức trung bình là khá phổ biến, bão bụi là chuyện thường xuyên.

Trong các khu rừng nhiệt đới ở trung tâm, đặc điểm khí hậu của châu Phi có điều kiện thời tiết nóng với độ ẩm cao, lượng mưa lớn nhất tập trung vào khu vực này.

Ở phía nam là sa mạc Kalahari, đây là một thảo nguyên cát nửa kín. Đặc điểm khí hậu nam phi thường là mưa khan hiếm và nhiệt độ mùa hè cao. Lượng mưa ở đây thường từ 76 đến 190ml mỗi năm. Mùa hè tại Nam Phi có thể tương đối nóng, đặc biệt là dọc theo các khu vực ven biển.

Tại sao khí hậu châu Phi có đặc điểm khô nóng

Có thể nói khí hậu châu phi có hai đặc điểm cơ bản là khô và nóng bậc nhất thế giới bởi các lý do sau:

Về vị trí địa lý của châu Phi là nơi có đường chí tuyến Bắc Nam chạy ngang quan phần Bắc và Nam của châu lục, nên châu Phi được xem như bị nằm kẹp giữa hai chí tuyến. Mặt khác, phần lớn diện tích của châu Phi nằm trong đới nóng, nên sẽ chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của các khối khí chí tuyến lục địa khô và nóng.

Ở phía bắc châu Phi tiếp giáp với cả một lục địa Á – u rộng lớn. Đến một thời điểm nhất định, gió mùa đông bắc ở lục địa Á – u tràn xuống vùng phía bắc châu Phi khiến khí hậu rất khô và khó gây ra mưa.

Ở Việt Nam thời tiết thành phố Hồ Chí Minh cũng có khí hậu nóng quanh năm.

Châu Phi là một lãnh thổ rộng lớn, và bằng phẳng, có độ cao trên 2000 mét, bờ biển châu Phi không bị cắt xẻ nhiều. Với đặc điểm địa hình có kích thước lớn, ảnh hưởng của biển không thể đi sau vào trong đất liền, làm cho đặc điểm khí hậu của châu Phi trở nên rất khô.

Ngoài ra, châu Phi còn chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của các dòng biển lạnh, cùng các dãy núi ăn sâu ra biển, đây cũng chính là nguyên nhân ngăn cản ảnh hưởng của biển vào đất liền.

Chính vì những lý do kể trên, mà gây nên hiện tượng khô nóng trầm trọng ở châu Phi, mưa trở nên hiếm hoi, khí hậu khắc nghiệt, khô hạn. Điều này đã làm cho lục địa này trở thành châu lục có khí hậu khô hạn, nóng bậc nhất thế giới.

Đặc điểm dân cư xã hội tại Châu Phi

Đặc điểm dân cư xã hội Châu Phi
Đặc điểm dân cư xã hội Châu Phi

Vì đặc điểm khí hậu của châu Phi là khô và nóng, lượng mưa tương đối ít và giảm dần về hai chí tuyến nên nó cũng ảnh hưởng đến đặc điểm dân cư xã hội nơi đây, cụ thể:

  • Mật độ dân cư của châu Phi phân bố rất không đều.
  • Châu Phi có rất nhiều thành phố, các thành phố lớn tại châu Phi thường là các thành phố cảng (đặt tại các cảng của châu Phi). Tuy nhiên, đa số dân cư ở châu Phi đều sống tại vùng nông thôn.
  • Hàng chục triệu người ở châu Phi thường bị nạn đói đe dọa vì tình trạng bùng nổ dân số và hạn hán triền miên.
  • Ở lục địa này, có một tai họa mang tên AIDS đang đe dọa sự phát triển kinh tế – xã hội ở nơi đây.
  • Sự đa dạng về tộc người, thổ ngữ ở Châu Phi.
  • Xung đột biên giới, nội chiến liên miên gây ra hậu quả nghiêm trọng về kinh tế – xã hội và tạo cơ hội để nước ngoài can thiệp là những gì mà mâu thuẫn giữa các tộc người trong từng nước và giữa các nước láng giềng với nhau gây nên.
  • Ở châu Phi, nền kinh tế của nhiều nước vẫn là tự cấp tự túc. Trao đổi hàng hoá và giao lưu văn hoá còn rất hạn chế, điều này làm cho sự ngăn cách giữa các bộ tộc càng nặng nề thêm.

Trên đây là câu trả lời cho câu hỏi đặc điểm khí hậu của châu Phi là gì, vì sao đặc điểm khí hậu ở châu phi là khô và nóng, đặc điểm dân cư xã hội tại châu Phi. Xem thêm các bài viết khác tại website Kênh thời tiết.